Het Woerdense Verlaat, een synoniem voor verbinding
Voor de gemeente Nieuwkoop ontwerpt ZOETMULDER het nieuwe IKC De Sluis. Het multifunctionele gebouw wordt het bruisende dorpshart van het Woerdense Verlaat met een basisschool, kinderdagverblijf, sporthal en buurtcentrum. Het is een vriendelijk gebouw met streekeigen vormgeving die is ontleend aan historische schuren: een herkenbaar en karakteristiek element uit de omgeving.
Het verlangen naar verbinden staat in het ontwerp centraal, zowel binnen het dorp als tussen de gebruikers van het IKC. Verbinden heeft namelijk historisch gezien altijd het dorp gevormd. Het Woerdense Verlaat is een dorp in het Groene Hart en is ontstaan rond een belangrijke sluis die het geografische knooppunt vormde tussen verschillende gewesten, provincies en gemeentes. De sluis was de verbindende factor. En nu gaat het verbinden verder; het IKC zal met basisschool De Meent, de sporthal, de buurtvereniging Beatrix en het kinderdagverblijf Polderpret één sociale ontmoetingsplek worden. Om zo de verbondenheid van de bewoners van het Woerdense Verlaat, jong en oud, nog beter te faciliteren.
Het hart van het gebouw, de gemeenschappelijke zaal, brengt de inwoners bij elkaar. Deze staat in samenhang met alle aanwezige functies en is direct zichtbaar en welkom bij aankomst. Door middel van flexibele vouwwanden en -deuren is de gemeenschapsruimte gekoppeld aan de vereniging Beatrix, aan de sporthal en aan de basisschool De Meent. Als de vouwdeuren open gaan ontstaat één vloeiende open ruimte voor feesten en partijen. Hiermee fungeren de flexibele wanden als het ware als sluizen, een metafoor verbonden aan het verhaal van het Woerdense Verlaat. Als de ‘sluizen’ sluiten houden ze geluid, zicht en toegang tegen binnen het gebouw, en kunnen de ruimtes perfect en autonoom hun specifieke functie vervullen. Maar als de ‘sluizen’ opengaan dan gebeurt er iets bijzonders. Er ontstaat één vloeiende doorlopende ruimte. Deze is flexibel te gebruiken voor buurtfeesten, -vieringen en -markten. Zo wordt IKC De Sluis een levendig middelpunt voor het dorp.
IKC De Sluis heeft een streekeigen vormgeving, afgeleid van de historische schuren in de regio. Een schuur is niet alleen karakteristiek en herkenbaar in het landschap, het is tevens een uiterst multifunctioneel gebouwtype. Van de vijf participanten van het IKC heeft ieder zijn eigen ‘schuur’. Vervolgens komen deze vijf ‘schuren’ samen tot één grote ‘buurtschuur’ met de ‘gemeenschapsschuur’ als middelpunt. Zo ontstaat een eenduidig en herkenbaar IKC met karakter en respect voor de lokale architectuur.
We bouwen zo compact mogelijk. Dit doen we door het gebouw aan de west- en zuidzijde in te ‘drukken’ en 200 tot 300m2 van het programma op de verdieping te plaatsen. Deze ruimte winnen we terug in de buitenruimte, zo creëren we ruimte voor een gevarieerd gebruik. Zo komt aan de westzijde een ruim buurtplein met een zonnig en overzichtelijk terras en een jeu de boules baan. Aan de zuidzijde komt een groen, gevarieerd speelplein met natuurlijke materialisatie en een omheinde buitenruimte voor kinderdagverblijf Polderpret. Tot slot is er aan de oostzijde een trapveldje geplaatst naast de sporthal.
Voor IKC De Sluis gaan we op een lokale manier om met duurzaamheid. We ontwerpen circulair door gebruik te maken van materialen uit het te slopen verenigings- en schoolgebouw. Denk aan houten constructiebalken, houten vloerdelen, bakstenen, oude naambordjes en natuurlijk de oude sluisdeuren. De oude sluisdeuren krijgen een nieuw leven in het IKC en worden hergebruikt voor de gemeenschappelijke keuken en allerlei speelse meubels. Op deze manier wordt de oude historie op een duurzame manier verwoven met het nieuwe gebouw. Ook bieden we plek voor streekeigen planten, vogels en insecten uit de nabij gelegen Nieuwkoopse Plassen. Dit doen we door nestkasten te integreren in het ontwerp en ruimte te geven voor een groene omgeving.
